• 012-001
• 012-002
• 013-001
• 013-002
• 013-003
• 013-004
• 014-001

Meeste bene het ‘n digte buitenste korteks wat bestaan uit kompakte been en ‘n binneste trabekulêre gebied wat ook bekend staan as sponsbeen. Die gesnyde oppervlakte van kompakte been vertoon solied, terwyl die gesnyde oppervlakte van sponsbeen die voorkoms van ‘n spons het.

• Coetzee et al p91-97
• Stevens and Lowe p234-248
• Wheater p172-183

• Osteo-voorloperselle is afkomstig van mesenkiem. Hulle is die stam selle van been en vorm osteoblaste.

• Osteoblaste sintetiseer en sekreteer die organiese komponente van die been matriks. Die oorvloedige growwe ER, tipies van aktiewe proteïen sekreterende selle, veroorsaak dat die sitoplasma kenmerkend basofilies kleur.

• Osteosiete is osteoblaste wat omring word deur gemineraliseerde been en is geleë in Lakunaee. Die selle is afgeplat en spoel vormig en kommunikeer met mekaar deur lang sitoplasmiese prosesse. Hierdie prosesse word gevind in die kanalikuli wat die lakunae met mekaar verbind. Daar word vermoed dat die osteosiete die osteoïed onderhou.

• Osteoklaste is groot, multi-kern selle wat afkomstig is van monosiete. Hulle speel ‘n belangrike rol in been hermodulering deur ensiematiese erodering van gemineraliseerde been en die vrystelling van die minerale. Osteoklast aktiwiteit word gestimuleer deur die parathormoon in respons op die serum kalsium vlakke en geinhibeer deur kalsitonien.

Been word gedurig gehermoduleer deur nuwe been neerslae en mineralisering deur aktiewe osteoblaste en selektiewe resorpsie deur osteoklaste.

1. 011-001
2. 011-002
3. 011-003
4. 011-004
5. 011-005
6. 011-006
7. 011-007
8. 011-008
9. 011-009
10. Sien ook onder

1. Verdikte plate mesenkiem selle dien as been-vormende membrane. Hierdie proses staan bekend as intramembraneuse ossifikasie en lei tot die vorming van plat bene.

2. Endochondrale ossifikasie behels die transformasie van vooraf gevormde kraakbeen in lang bene en maak verlenging en verdikking van die bene moontlik gedurende die fetale ontwikkeling en kinderjare. Hialiene kraakbeen ontwikkel vanaf onvolwasse mesenkiemale weefsel en neem min of meer die vorm van die been aan. Die kraakbeen model word dan omskep in been deur osteoied neerlegging en mineralisering.

• Ostomalasie is die mislukking van die nuwe ontwikkelde osteoied om te mineraliseer en het dus ‘n verhoogde neiging in been frakture tot gevolg. Osteomalasie in groeiende kinders lei tot ‘n siekte bekend as rickets en veroorsaak permanente skeletale abnormaliteite.

• Osteoporose sluit die verdunning van bene in en is veral algemeen onder ouer persone. Bene is brosser en geneig om te breek (frakture). Frakture van die femur nek is algemeen teenwoordig in pasiente met osteoporose.

Plaatjie 13	Been: dwarsslypsel van gemassereerde been
	Hoë vergroting Fig 013-001: Beenslypsel Fig 013-002: Beenslypsel Fig 013-003: Beenslypsel Fig 013-004: Beenslypsel
a

Plaatjie 14	Been: lengte slypsel van gemassereerde been
	Fig 014-001 Hoë vergroting
a

Plaatjie 11	Beenontwikkeling: lengtesnit deur die kop van 'n konyn femur
	Lae vergroting Hoë vergroting Lae vergroting Lae vergroting Lae vergroting
a